เราต่างผ่านการพลัดพรากมาแล้วมากมาย…
คอลัมน์ #ไกด์โลกจิต
หากรินเก็บน้ำตาตั้งแต่แรกเกิดจนมาถึงวันนี้จะได้ปริมาณน้ำตามากเพียงใด แล้วถ้าเราเก็บรวมปริมาณน้ำตาทั้งหมดจากชาติภพที่ผ่านมา หรือนับจำนวนครั้งที่เศร้าโศกเสียใจ จะเป็นปริมาณมหาศาลเพียงใด เทียบกับน้ำในมหาสมุทรทั้งหลายแล้วอย่างใดกันแน่ที่น้อยกว่า
.
“น้ำตาที่หลั่งไหลของพวกเธอผู้ท่องเที่ยวไปมา (ในการเวียนว่ายตายเกิด) คร่ำครวญร้องไห้อยู่ เพราะประสบสิ่งที่ไม่พอใจ เพราะพลัดพรากจากสิ่งที่พอใจ โดยกาลนานนี้ กับน้ำในมหาสมุทรทั้ง ๔ สิ่งไหนจะมากกว่ากัน”
.
“พวกเธอได้ประสบมรณกรรมของมารดาตลอดกาลนาน น้ำตาที่หลั่งไหลออกของเธอเหล่านั้น ผู้ประสบมรณกรรมของมารดา คร่ำครวญร้องไห้อยู่ เพราะประสบสิ่งที่ไม่พอใจ เพราะพลัดพรากจากสิ่งที่พอใจ นั่นแหละ มากกว่า ส่วนน้ำในมหาสมุทรทั้ง ๔ ไม่มากกว่าเลย”
.
“พวกเธอได้ประสบมรณกรรมของบิดา … ของพี่ชายน้องชาย พี่สาวน้องสาว … ของบุตร … ของธิดา … ความเสื่อมแห่งญาติ …ความเสื่อมแห่งโภคะ … ได้ประสบความเสื่อมเพราะโรค ตลอดกาลนาน น้ำตาที่หลั่งไหลออกของเธอเหล่านั้น ผู้ประสบความเสื่อมเพราะโรค คร่ำครวญร้องไห้อยู่ เพราะประสบสิ่งที่ไม่พอใจ เพราะพลัดพรากจากสิ่งที่พอใจ นั่นแหละมากกว่า ส่วนน้ำในมหาสมุทรทั้ง ๔ ไม่มากกว่าเลย” *
.
เราผ่านการพลัดพรากจากครอบครัว ญาติมิตร ผู้เป็นที่รัก สิ่งอันมีค่าทั้งหลาย มาแล้วทุกชาติภพที่ผ่านมา นับรวมกันมีน้ำตาแห่งความเศร้าโศกกองรวมกันมากกว่ามหาสมุทรทั้งหลาย การจากลาที่อาจเกิดขึ้นกับเราไม่นานนี้หรือกำลังจะเกิดขึ้นต่อไป เป็นเพียงหนึ่งในนับไม่ถ้วนแห่งการพลัดพรากที่เราได้เผชิญ
.
แม้แต่ในเวลานี้เมื่ออ่านบทความ ลมหายใจแล้วลมหายใจเล่าของเรา ได้ผ่านเข้ามาแล้วล่วงเลยไป ความคิดและอารมณ์ต่างๆ เกิดขึ้นและดับหายไป การพบเจอได้เกิดขึ้นในจิตแล้ว การพลัดพรากได้เกิดขึ้นในจิตแล้ว มันมากมายเพียงใดกับการเวียนว่ายตายเกิดและการเจอะเจอทุกข์ในจิตนี้
.
การระลึกตรึกตรองเช่นนี้มิใช่การมองโลกในแง่ร้าย แต่เป็นการพิจารณาความจริงตามสภาพความจริงที่มี เพื่อยอมรับและวางลง มิใช่เพื่อจ่อมจมกับความทุกข์ การยอมรับที่แท้จริงจะทำให้เราวางลง แล้วเบื่อหน่ายต่อการเวียนว่ายในสงสาร
.
ยิ่งพยายามหนีจากความจริงเหล่านี้ ใจเราก็ยิ่งย้ำทุกข์ เหมือนหนูที่อยากหนีจากกงล้อที่ตนเองวิ่งวนด้วยการวิ่งต่อไป ยิ่งไปเกาะเกี่ยวเอาสิ่งทั้งหลายอันไม่เที่ยงแท้ ใจก็เป็นทุกข์ซ้ำ ความพลัดพรากเพียงส่งจดหมายบอกแก่เรา เป็นข้อความแห่งธรรมอันสงบ ลองหยุดตนเองลงจากความไขว่คว้าทั้งหลาย แล้วอ่านข้อความธรรมนั้นด้วยใจสงบ
.
เราต่างพลัดพรากมาแล้วมากมาย แม้ในนาทีนี้ก็ตาม น้ำตาจากภพชาติที่ล่วงมากองรวมกันมากมายนัก เราจะต้องเวียนว่ายและเจอะทุกข์เช่นนี้อีกมากเพียงใด กว่าเราใส่ใจขจัดเหตุแห่งทุกข์อยู่ในใจตนเอง
🦋 อ่านบทความฉบับเต็ม
“จดหมายจากการพลัดพราก”
dhammaliterary.org/จดหมายจากการพลัดพราก/
🪴ติดตามกิจกรรม
ไลน์ @khianpianchiwit
* พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๖ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๘ สังยุตตนิกาย นิทานวรรค (อัสสุสูตร)