ทำดีอย่างไร ไม่ให้ติดดี…
ค้นเจอสรุปบทเรียนโดยบังเอิญ จากการระดมความคิดเห็น ถอดเป็นบทเรียนจากน้องๆ ผู้ชนะการประกวด รางวัล ธรรมวรรณศิลป์ ครั้งที่ 6 เมื่อปี 2558 ซึ่งพวกเขาได้รับทุนส่วนหนึ่งนำไปทำโครงการเพื่อสังคม แลกเปลี่ยนร่วมกับพี่ๆ ตัวแทนผู้สนับสนุนโครงการ
คำถามที่ถามพวกเขาคือ “ทำดีอย่างไรไม่ให้ติดดี หรือใช้ความดีของเราทำร้ายผู้อื่น”
คำตอบ มีดังนี้
???? ทำดีอย่างพอดี ใช้บรรทัดฐานที่เหมาะสม
???? เข้าใจความต่าง สื่อสารอย่างละเอียดอ่อน
???? เอาใจเขามาใส่ใจเรา ไม่อาจตัดสินคนอื่นภายนอก
???? สร้างเหตุที่ดีโดยไม่คาดหวังผล
???? เข้าใจ นิยามความดีมีหลากหลาย
???? ใช้ความดีเป็นรากฐานเพื่อต่อยอดสู่สิ่งที่ยิ่งใหญ่กว่าความดี
???? ติดตามผลจากการทำดีของเราด้วย
???? ส่งต่อความดีด้วยการทำดี
???? สะท้อนตนเองเพื่อขัดเกลา พัฒนาตน
???? มีกัลยาณมิตรสะท้อนตัวเรา
???? เข้าใจว่า ดี ไม่ใช่ เอ แต่ ดี ไม่ใช่ เอฟ มันเป็นไปเช่นนั้นเอง
เหล่านี้คือคำตอบที่มีประโยชน์สำหรับทุกคนที่เชื่อในความดี
ถ้าถามตนเอง / ผู้ใหญ่ในวันนี้ว่า เพราะอะไรจึงต้องระวังการติดดี แล้วการติดดีทำร้ายคนอื่นได้อย่างไร…
บางทีความดีที่เรายึดมั่นไว้ก็อาจสร้างด้านมืดให้แก่ตนโดยไม่รู้ตัว ถ้าคนอื่นไม่ได้ดีตามมาตรฐานที่ตนใช้ เราก็อยากเบียดเบียนเขา เอาชนะเขา ประณามเขา หรือตัดขาดจากกันไป ทำลายความสัมพันธ์
ถึงเราไม่ได้ทำอะไรเขาตรงๆ แต่ความหงุดหงิดหรือโกรธเคืองเพราะคนอื่นเป็นหรือทำสิ่งที่ขัดแย้งกับความดีของตน บ่มเพาะเป็นโทสะและทิฐิฝังใจ เราเผลอเมื่อใด ด้วยความประมาท เราก็จะใช้ความโกรธและทิฐินั้นกับคนอื่น
เห็นความเลวร้ายแล้วทุกข์ใจ จนนำมาสู่ความโลภ โกรธ หลง เราก็ทำร้ายตัวเองแล้ว เพราะยึดมั่นในความดีอย่างเป็นตัวตนของตัวตน แทนที่จะมองเห็นความเลวร้ายนั้นให้เกิดปัญญา มันก็ทำร้ายคนอื่นและสิ่งต่างๆ ตามมา จนเป็นเหตุให้เกิดความเลวร้ายไม่สิ้นสุด
บางครั้งใจก็อยากทำสิ่งถูกต้องหรือดียิ่งกว่าที่เคยทำมา แต่เพราะกลัวสิ่งดีๆ ที่มี หรือเคยทำมาจะหายไป ไม่อยากเอาตัวเข้าแลก ไม่อยากเสี่ยงที่จะเปลี่ยนแปลงตน ความดีที่ยึดมั่นทำให้กล้าหาญน้อยลง เราก็ทำลายโลกและสังคมในทางอ้อมเพราะการไม่ลงมือทำสิ่งที่ควร
ความดี เมื่อทำเพราะอยากดี มันก็ไม่ดีเสียแล้ว
มีดีและครอบครองไว้ มันก็ไม่ดีเสียแล้ว
“เพราะอะไรจึงต้องระวังการติดดี แล้วการติดดีทำร้ายคนอื่นได้อย่างไร…”
“ทำดีอย่างไรไม่ให้ติดดี หรือใช้ความดีของเราทำร้ายผู้อื่น….”
นี่เป็นสิ่งที่เราต้องถามกันต่อไป
และตอบกันและกันด้วยเช่นกัน
✉️ จดหมายจากความว่าง
10 พ.ย. 2564
ปล. การประกวดงานเขียนเยาวชน ประจำปี 2564 ยังไม่ปิดรับสมัคร
อ่านรายละเอียดได้ที่
https://www.dhammaliterary.org/ประกวดงานเขียนเยาวชน/
ขอบคุณครับ